Serbest Oyun Gerekli!
Çocukların kendi aralarında oynadıkları oyunlar, yetişkin yaşamında gerekli sosyal becerileri edinmeleri için temel oluşturur. Özellikle net kuralların olmadığı serbest oyun, çatışmayı yönetebilme, saldırganlığı kontrol edebilme, arkadaşlık ve saygıyı öğrenme, farklılıkları kabullenme veya diğerlerinin duygularına karşı hassasiyet gibi pek çok önemli becerinin gelişmesine katkı sağlar. Tüm bu faydalarına rağmen, son yıllarda oyuna ayrılan vaktin azaldığı gözlemleniyor. 2004’te İngiltere’de yapılan bir anket, 5-16 yaş aralığında her on çocuğun birinde psikolojik bir rahatsızlık olduğu sonucuna varıyor. Çocuklarda stres, kaygı ve psikolojik problemler artmakta. Oyunun çocuklarda beceri gelişimine sağladığı katkıya ek olarak, iyileştirici gücü olduğu da bilinmekte. Oyun sırasında kullanılan yaratıcılık aynı zamanda sorun çözme becerilerinin gelişmesine yarıyor.
Boston Üniversitesi gelişim psikologlarından Peter Gray, oyunun çocukların hayatına eğlence katmaktan çok daha fazlası olduğunu vurguluyor. Gray’e göre günümüz ebeveynleri çocukların vaktinin çoğunu özel dersler gibi oyun dışı aktivitelere ayırdığı için, rekabet duygusu ve kazanma ihtiyacı ön plana çıktı. Çocuklar serbest sosyal oyundan mahrum kaldıkça sosyal etkileşim, diğerlerinin duygularına ve eşitliğe verilen önem de azaldı. Gray, kişilerarası ilişkilerde en büyük beceriyi, kendi istek ve ihtiyaçlarını karşılarken diğer insanları mutlu edebilmek olarak tanımlıyor. Oyun oynarken çocuklar, kendilerinden tamamen farklı bir başka insanla anlaşabilmeyi, orta noktada buluşabilmeyi ve insanların ihtyiaçlarını anlayabilmeyi deneyimliyorlar. Çocuklar oyuna devam edebilmek için, olaylara karşısındakinin bakış açısından bakabilmeyi öğreniyorlar. Tüm bu beceriler, yetişkin yaşamında sağlıklı sosyal ilişkiler kurabilmek için gerekli. Çocuklar için yaratıcı, serbest oyun hepsini birarada deneyimlemek için en kolay yol. Aileler, çocuklarının günlük planlarını yaparken oyuna yeterince zaman ayırmaya öncelik vermeli.
- Pam Jarvis, Stephen Newman, Louise Swiniarski. On ‘becoming social’: the importance of collaborative free play in childhood.International Journal of Play, 2014.
- Peter Gray. Play as a Foundation for Hunter-Gatherer Social Existence. American Journal of Play, Spring 2009.
Leave a reply →