• 15 MAR 16
    • 0

    Mola (time-out)

    Mola (time-out)

    Bugünün anne babaları, eski nesillere göre doğru ve etkili ebeveynlik konusunda çok daha bilinçli. Eskinin ‘Aman çocuktur ne olacak, büyür bir şekilde’ yaklaşımı, yerini sağlıklı çocuk yetiştirmenin yolunun sağlıklı ebeveynlik yapmaktan geçtiğinin bilincinde olan, merak eden, okuyan, araştıran anne babalara bıraktı. Bu sayede günümüz ebeveynleri fiziksel şiddet içeren cezaları tercih etmiyor. Bilinçli aileler, bir çocuğun en güvendiği insanı aynı zamanda fiziksel bütünlüğüne bir tehdit olarak algılamasının nasıl yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini artık biliyorlar. Dayak bir seçenek olmaktan çıkınca, disiplini sağlamanın farklı yolları önerilmeye başlandı. Son yıllarda sıkça başvurulan mola (time-out) hakkında pek çok tartışmanın olduğu davranışçı bir yöntem.

    Molada, hatalı davranış sergileyen çocuğun bir süre tek başına bir sandalyede veya odasında oturup, sakinleşip, yaptığının sonuçlarını düşünmesi isteniyor. Mola süresi bittiğinde, eğer çocuk ‘düzgün’ davranmaya karar verirse, geri dönmesine izin veriliyor. Skinner’ın öncülük ettiği davranışçı akım, olumsuz sonuçlar doğuran davranışların tekrarlanma sıklığının azalacağını savunur. Mola yöntemi de bu bilgiyi temel alır. Herhangi bir fiziksel şiddet içermese de, uygulamanın çocuklara verdiği zarar sağladığı faydanın önüne geçebiliyor.

    Artık çok iyi biliyoruz ki, çocukların zihinsel ve duygusal olgunlukları yetişkinlere oranla daha az gelişmiş. Bu yüzden söylediğimiz, yaptığımız çoğu şey dünyayla ilgili algıları konusunda belirleyici olabiliyor. Yedi yaşın altındaki çocuklar için somut yaşam tecrübeleri duydukları kelimelerden daha önemli. Gelişim psikoloğu Aletha Solter’e göre, çocuğunuzu molaya, ‘Seni çok seviyorum ama biraz düşünmen lazım’ diye gönderseniz bile, o anda düşüneceklerinin ‘Şu anda kimse benim yanımda olmak istemiyor, çok kötü, yaramaz ve sevilmeyi haketmeyen bir çocuğum.’ olması beklenebilir. Molaya yollayarak, istenmeyen davranışın tekrarlanması engellenecek, ancak ortaya çıkan istenmeme, kabul edilmeme duygusunun farklı sonuçları olacaktır. Bir çocuk için en korkutucu durum, anne babasının sevgisini kaybetme ihtimali. Bu ihtimal yanında kaygı, öfke ve kafa karışıklığını da beraberinde getirebilir. Her ne kadar bazı psikologlar mola yöntemini bir ceza değil, bir sonucu uygulamak olarak tanımlasa da, çocukların gözünden bu durum utanç ve endişeye neden olan bir cezadır.

    Söz konusu çocukların olumsuz davranışları olunca, ne yazık ki her türlü sorunu giderecek, kolay ve çabuk bir çözüm yolu yok. Yaşanan her sorunu ayrı ayrı ele almak, altında yatan nedeni anlayıp çözmek için esnek, yaratıcı ve sabırlı olmak lazım. Denediğimiz her yöntemde çocukların sevgi ve saygı hakeden birer birey olduğunu unutmamak gerekiyor.

    Leave a reply →
API –>